Barış hakkı, son yıllarda İnsan Hakları Konseyi gibi BM organlarını defalarca işgal eden bir konudur. Sonuç olarak, Konsey, barış hakkı ile ilgili bir karar taslağı hazırlamak için Danışma Komitesini görevlendirmiştir. İlgili karar Haziran 2012’de İnsan Hakları Konseyi tarafından onaylandı ve aynı zamanda BM deklarasyonunun hazırlanması için bir çalışma grubu hazırlandı. Bu arada, Barış Hakkı hakkındaki Santiago Bildirisi, barış hakkından kaynaklanan hak ve yükümlülüklerin ilk açık tanımlarını sağlar.
İspanyol insan hakları örgütü İspanyol Uluslararası İnsan Hakları Hukuku Derneği (AEDIDH) ve diğer sivil toplum örgütleri 9 ve 10 Aralık 2010 tarihlerinde Santiago de Compostela’da uluslararası bir kongre düzenledi. Bu kongre, İnsan Hakları Hakkındaki Santiago Bildirgesi’nin oybirliğiyle kabul edilmesiyle sona erdi. Buna, diğerlerinin yanı sıra, barış ve insan hakları alanlarında eğitim hakkının yanı sıra, güvenli ve sağlıklı bir çevreye, silahsızlanmaya, kalkınmaya ve daha fazlasına yönelik haklar da dahildir. Özellikle bu hakların yerine getirilmesi görevi devletlerle yatmaktadır. Santiago Bildirgesi şimdi İnsan Hakları Konseyi’ne sunulacak. Üye devletler resmi bir versiyon hazırlamaya davet edilir. Santiago Kongresine katılan organizasyonlar
Resmi İsviçre barış hakkını desteklemiyor
Barışa İnsan Hakları, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 1984 yılında 39/11 sayılı Kararın kabul edilmesi ve Halkların Barış Hakkı Bildirgesi’nin kabul edilmesiyle tanınmıştır. Açıklama, Soğuk Savaş döneminde ABD ve Sovyetler Birliği’nin yoğun nükleer silahlanmasının etkisi altında yapıldı. Başka şeylerin yanı sıra, devletlerin „tüm halkların umudunu gerçekleştirmek, insanlığın yaşamından ve her şeyden önce dünya çapında bir nükleer felaketi önlemek için savaşı kovmak“ dan bahsetmektedir. 2. fıkra ayrıca “halkların barış hakkının korunması ve gerçekleştirilmesinin teşvik edilmesi her devlet için temel bir yükümlülüktür” demektedir.
2006 yılından bu yana AEDIDH sayısız seminerlere uzmanlar komitesine de ve barış bir insan hakkının daha kesin tanımı için kendi beyanlarına (Luarca, Bilbao, Barcelona) ile, BM İnsan Hakları Konseyi’ne gözlemleri ile serpiştirilmiş. Birçok uluslararası deklarasyon ve anlaşma barışa ulaşır veya elde edilmesi gereken bir hedef olarak barışı tesis eder. Güvenlik hakkı, barış hakkının bir başka yönü, tüm büyük uluslararası sözleşmelerin ayrılmaz bir parçasıdır. İnsan Hakları Komitesi, yaşama hakkının bir unsuru olarak barış hakkını tanımıştır.
İsviçre, İnsan Hakları Konseyi’ne üyeliği sırasında barışa yönelik bir hak olma fikrine karşı çıktı. Bu nedenle, sivil toplum örgütü APRED, İsviçre’nin konumunu değiştirmek amacıyla insan hakları için bir İsviçre koalisyonunun kurulmasını önermektedir.
BM İnsan Hakları Konseyi Danışma Komitesi’nde barış hakkı
İnsan haklarının ilerlemesi için bir tür düşünce kuruluşu olan BM İnsan Hakları Konseyi Danışma Kurulu, 7. ve 8. oturumlarında barış hakkını ele aldı. Ağustos 2011’de gerçekleşen 7. oturum vesilesiyle, bir taslak grubu ilk taslağını komite için ilgili bir beyanname için sundu. Komite ve sivil toplumdan gelen geri bildirimler nedeniyle gözden geçirilmiş ve gözden geçirilmiş ikinci versiyonunda Şubat 2012’de yeniden görüşülmüştür. Bu tartışmada sivil toplumun katılımı da dikkate değerdi. Komite, 24 Şubat 2012 tarihinde kabul edilen İlerleme Raporunda, İnsan Hakları Konseyi’nin „Barış Hakkı Bildirgesi“ nde „Barış İçin Halkların Hakları Hakkındaki Deklarasyon“ un yazılması görevini yeniden adlandırmak. Bu terim, yazar devletinin hem bireysel hem de toplu barış boyutunu içerir. Danışma Komitesi, komisyondaki yeni bir tartışmanın ardından taslağı yeniden düzenledi ve BM İnsan Hakları Konseyi’nin 20. toplantısında tartışmaya sunuldu. Konsey, 29 Haziran 2012 tarihinde, 34 olumsuz lehte, 1 olumsuz ve 12 çekimser olmak üzere, barış hakkına ilişkin bir deklarasyon hazırlayan kararı kabul etmiştir. İsviçre kaçtı; tek muhalif oy ABD’den geldi. Bir çalışma grubu şimdi deklarasyon taslağının hazırlanmasına başlayacaktır.
